fort rijnauwen
    Home | Contact

Fort Rijnauwen, grootste Waterlinie fort van Nederland

Nederland telt 10 waterlinies met meer dan 150 forten. Prachtige bouwwerken die doorgaans onderdeel waren van verdedigingslinies. Linies die de vijand tegen moesten houden door opzettelijk land onder water zetten met behulp van een ingenieus systeem van dijken en sluizen. Een van de mooiste is Fort Rijnauwen.

Coffee-to-go beker bedrukken en bestellen
voor €17,49

coffee to go therm beker bedrukken

Fort Rijnauwen, een machtig vestingwerk in bijzonder goede staat, ligt verscholen in een open groene ruimte tussen Zeist, De Bilt, Utrecht en Bunnik.

De bouwstijl van Fort Rhijnauwen en de staat er van zijn uniek. Ook qua omvang is dit fort de enige in zijn soort. Fort Rijnauwen omvat ruim 31 ha en is daarmee het grootste fort van de waterlinie.

Behalve de vesting heeft het fort ook een waardevol natuurgebied. Door de jarenlange isolatie en rust is het een wijkplaats geworden voor vele - ook bedreigde - planten en dieren.

In 1868 werd gestart met de bouw van fort Rijnauwen. Het fort werd volgens de laatste toenmalige inzichten aangelegd en bood plaats aan 540 soldaten en 105 kanonnen

Fort Rijnauwen maakt deel uit van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Deze verdedigingslinie werd aangelegd om Utrecht, Noord- en Zuid-Holland te verdedigen tegen aanvallen uit het oosten. Samen met enkele andere forten beschermde het als tweede forten-ring om Utrecht de stad tegen lange afstands kanonvuur.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het fort door de Duitse bezetter gebruikt als munitiedepot en als fusilladeplaats. Honderden verzetshelden zijn er vermoord. Elk jaar op 4 mei worden deze slachtoffers tijdens de Dodenherdenking herdacht.

Na de 2e Wereldoorlog is in de buurt een gevangenkamp voor NSB'ers opgericht.

Na de oorlog heeft het fort zijn functie als verdedigingswerk verloren. De manschappen hebben plaats gemaakt voor vele bijzondere dieren en planten.


 

Bedruk nu op Cooltheplanet.nl
je eigen Tshirt of trui met jouw peroonlijke boodschap


De naam Rijnauwen wijst op de laag gelegen gronden (‘auwen’) langs de Kromme Rijn.

fort-rijnauwen

Het bomvrije reduit van Fort Rijnauwen

Het best beschermde deel en hart van het fort is het bomvrije reduit. Deze bunker functioneerde als laatste toevluchtsoord. De Nederlandse soldaten konden er langdurig geïsoleerd verblijven, als dat nodig was. Het was voorzien van een eigen drinkwatervoorziening.

Bij de bevrijding hebben Canadezen met explosieven een deel van de bunker ontzet.

Verdediging van Fort Rijnauwen

Het fort had geschut van verschillend kaliber. Fort Rijnauwen bergde in totaal 105 kanonnen. Vanaf de wal heb je een geweldig uitzicht over de gracht en de omliggende natuur.

Natuurgebied van Fort Rijnauwen

Een indrukwekkende vesting, maar ook een waardevol natuurgebied. Het fort was jarenlang niet toegankelijk voor publiek. Hierdoor is het een paradijs geworden voor veel (bedreigde) planten en dieren.

IJsvogels, reeën, ringslangen en wezels voelen zich er thuis. Er groeien zeldzame planten zoals orchideën. s Winters overwinteren honderden vleermuizen in het fort. Sommige komen zelfs uit Rusland om hier hun winterslaap te houden.

Fort Rijnauwen is alleen toegankelijk tijdens excursies.

Hollandse Waterlinie

De Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW) is het grootste rijksmonument van Nederland en staat op de nominatielijst van UNESCO als uitbreiding van de Stelling van Amsterdam.

De NHW (1815-1940) loopt van het IJsselmeer tot de Biesbosch en bestaat uit een prachtig snoer van kastelen, vestingsteden, 60 forten, een ingenieus systeem van sluizen, dijken, kanalen en 550 bunkers.

De Nieuwe Hollandse Waterlinie staat op de voorlopige lijst van Werelderfgoederen van Unesco en sluit aan bij de Stelling van Amsterdam die deze status al eerder kreeg.

Deze linie is maar 3 keer echt in stelling gebracht: tijdens de Frans-Duitse oorlog in 1870, tijdens de Eerste Wereldoorlog en aan het begin van de Tweede Wereldoorlog.

Bij de laatste oorlog bleek dat de linie zijn nut had verloren: de Duitsers passeerden het water via de lucht.

De overheid hoopt dat de linie in 2019 wordt toegevoegd aan de werelderfgoedlijst. Sinds 1999 is hard gewerkt om de hele linie in oude luister te herstellen.

Waterlinie museum

Om meer te leren over de Waterlinie moet je het Waterliniemuseum bij Fort Vechten eens bezoeken. Het Waterliniemuseum is volgens een woordvoerster de enige plek ter wereld waar te zien is hoe zo'n verdedigingswerk functioneert. "Bijzonder is een 50 meter lange maquette waarmee bezoekers zelf de linie kunnen bedienen", zegt zij. Buiten is een strook van de originele linie uit 1880 nagebouwd. Het museum, dat tijdens de bouw al architectuurprijzen heeft gewonnen, staat vlak langs de snelweg A12 in een natuurgebied van Staatsbosbeheer.

Waterliniepad

Het Waterliniepad is een 160 kilometerlange LAW-route langs de oorspronkelijke Nieuwe Hollandse Waterlinie. De route voert langs vijf vestigingsteden en ca. vijftig forten, batterijen, inundatiesluizen en andere overblijfselen van de verdedigingslinie. De route gaat ook langs het Naardermeer, de Vecht, Amelisweerd, de Lek, de Linge en de steden Gorinchem en Woudrichem

rijnauwen-reduit

 

Waterlinies

Nederland telt 10 waterlinies; verdedigingslinies bestaande uit forten en bunkers met een ingenieus systeem van dijken en sluizen.

Bij het naderen van de vijand konden grote stukken land onder water worden gezet, niet diep genoeg voor boten en te diep voor man en paard.

Inmiddels heeft een groot aantal forten een nieuwe bestemming gekregen.

De Stelling van Amsterdam is sinds 1996 Werelderfgoed.

De Nieuwe Hollandse Waterlinie, het grootste rijksmonument van Nederland, is genomineerd voor de status van Werelderfgoed als uitbreiding op de Stelling.

Naar verwachting zullen de 2 linies in 2020 één groot Werelderfgoed vormen.

 

 

Fort Rijnauwen in de 2e wereldoorlog

“Opdat wij Nooit vergeten”, staat op het gedenkteken bij de fusilladeplaats op fort Rijnauwen.

Iedere 4e mei bij de Dodenherdenking staan altijd honderden mensen stil bij deze plek, waar tijdens de oorlogsjaren zeker 55, maar naar alle waarschijnlijkheid meer dan 100 Nederlandse en Belgische verzetsmensen zijn gefusilleerd.

Een van de mensen in 2014 is mevrouw Mia Lelivelt, gezeten in een rolstoel: “Vanaf het begin van de herdenkingen kom ik naar de plek waar mijn vader, Martin Lelivelt, op 25 juli 1944 is doodgeschoten. Mijn vader en ik zaten allebei in het verzet. Door verraad werd hij op 20 april 1944 thuis opgepakt. Ik was toen 19 en de Duitsers hadden niet door dat ik ook in het verzet zat. Ik was immers een jong meisje."

Lees hier verder.

 

 

Wat is er te doen?

Openlucht Opera

Landgoed Rijnauwen vormt het decor van de opera Kersentuin van Tsjechov. Van 21 juni tot en met 8 juli is deze opera van Holland Opera te bezoeken.

“Kersentuin gaat over een familie met veel bezittingen en landgoederen. Ze zitten in de schulden, maar willen de kersentuin niet verkopen. Dit brengt een dilemma met zich mee,” vertelt Niek Idelenburg, componist van de productie.

Boek hier tickets.

Granaat gevonden bij Fort Rijnauwen

Utrechter Joris Drenth keek raar op tijdens het magneetvissen bij Fort Rhijnauwen. Hij haalde een puntgave granaat uit de 2e Wereldoorlog uit het water.

"We hebben veel spullen uit de Tweede Wereldoorlog opgevist'', vertelt Drenth aan RTV Utrecht. ''Kogels, munitiekisten, magazijnen enzovoorts.''

Het pronkstuk was toch wel de granaat. ''Wij de politie gebeld. Die kwam meteen, met 2 boswachters erbij en die concludeerden dat we inderdaad te maken hadden met een oorlogsgranaat die op scherp stond.''

 

Nieuwe bunkerpad app voor kids

Kinderen ontdekken Bunnikse bunkers en forten met nieuwe app.

De app is gemaakt om kinderen kennis te laten maken met deze unieke gebouwen. De bijzondere geschiedenis van de bunkers gaat ruim 100 jaar terug, tot voor de Eerste Wereldoorlog. Tussen de bunkers langs het Bunkerpad liepen vroeger loopgraven waarin soldaten zich onzichtbaar konden verplaatsen.

De loopgraven zijn er niet meer, maar de bunkers en de verhalen wel. De app brengt het landschap, cultureel erfgoed en de verhalen daarover tot leven. Een ‘Kraak de Code’-quiz is onderdeel van de app.

Gedeputeerde Mariëtte Pennarts: „Deze app laat kinderen op speelse wijze kennismaken met cultureel erfgoed. En als ouder is het fantastisch om mee op ontdekkingstocht te gaan.”

De Bunkerpad-app is gericht op kinderen van 8 tot 12 jaar oud. De app is i beschikbaar in de appstores van Apple en Google.


Nieuw Bunkerpad

Het nieuwe Bunkerpad in Bunnik is in gebruik!

Het Bunkerpad loopt langs verschillende bunkers die horen bij de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

Dit is het grootste rijksmonument van Nederland en genomineerd voor een plek op de UNESCO Werelderfgoedlijst.

Het pad is voor de helft verhard. Door middel van een extra verbinding is het pad nu ook vanaf de Koningsweg in Utrecht bereikbaar.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog liepen tussen de bunkers loopgraven, waardoor soldaten zich ongezien konden verplaatsen. De loopgraven zijn er niet meer, maar de verhalen en bunkers nog wel.

Onno Kosters, lid van het Utrechts Stadsdichtersgilde, schreef over het landschap rondom het Bunkerpad het gedicht ‘Achter de ‘schermen’. Het gedicht is later dit jaar te lezen op 3 plekken langs de route.

Meer info: Staatsbosbeheer


Ontdek Fort Rijnauwen en de Utrechtse forten met een app!

Milieucentrum Utrecht ontwikkelde een fiets app: FortenNatuurlijk!

Met deze app beleef je de natuur van de forten van de Hollandse Waterlinie.

Een route van 40 km leidt je langs 14 forten bij Utrecht. Bij ieder fort beleef je met tekst, foto’s, filmpjes of geluid de natuur en de bijzondere diersoorten bij de forten.

Er is ook een wandel app voor de Utrechtse forten: Loop de Linie.

Download de apps gratis: www.beleefroutes.nl

 

Handige site?

Steun deze site!
Doneer 1 of meer euro!

 

In het nieuws

oude graffiti in fort rijnauwenEen luik waarop ruim 100 jaar lang militairen hun namen hebben geschreven. Die vondst deed Mark de Reus van aannemer Van der Ven tijdens de restauratie van Fort Rijnauwen. Lees hier verder in het BD.

Handige links

Fort Nieuws

Rondleiding

Het fort in de 2e Wereldoorlog

NSB-kamp na de bevrijding

Parkeren, koffie Rijnauwen

Fortblauwkapel.nl

Uitjes voor 10 euro

Eten voor 10 euro

Drinkfles bedrukken €16,99

Wokrestaurants vinden

 

Rondleiding Rijnauwen

Om de natuur zoveel mogelijk rust te gunnen, is het fort Rijnauwen alleen toegankelijk onder leiding van een gids van Staatsbosbeheer.

Vanaf medio april tot oktober kunt u (vanaf 10 jaar) deelnemen aan een van de reguliere rondleidingen:
- woensdag 10.30 uur
- zaterdag zondag 13.30 u

Prijs € 8,50

Contact: Boswachter Andries van Barneveld
M 06-54916424

Startlocatie: hek van Fort bij Rijnauwen, Bunnik. Aanmelden niet nodig.

Parkeren: Voor info over P-plaatsen in de buurt van Fort bij Rijnauwen zie kaartje.

Groepen apart aanmelden via UTR Utrecht
T 030-2360020

Het fort is helaas moeilijk toegankelijk voor mindervaliden. Halverwege de rondleiding kunt u in een van de manschappen-verblijven een kopje koffie, thee of glaasje fris drinken. Honden zijn niet toegestaan.

Voor kinderen van 4-10 jaar worden aparte fort rondleidingen georganiseerd.

Voor een privérondleiding is het minimale boekingsbedrag ca. EUR 75,00 (ofwel 15 personen. Er worden eenmalige reserveringskosten gerekend van ca. € 17,50.

Er zijn ook fort thema-rondleidingen, waarbij het accent ligt op bijvoorbeeld vleermuizen of bloemen.

Voor meer informatie neemt u contact op met Toerisme Utrecht:
0900-1288732 (EUR 1,30 per gesprek),
infovvv@toerisme-utrecht.nl of
www.bezoek-utrecht.nl

Er zijn ook groepsrondleidingen op afspraak mogelijk op het fort. Via Toerisme Utrecht Groepsarrangementen kunt u hiervoor een afspraak maken:
bel 030-2360020,
e-mail op: groepsarrangementen
@toerisme-utrecht.nl of bezoek de site.

Gilde Utrecht verzorgt het hele jaar door rondleidingen op de forten "De Klop", "Blauwkapel", "De Bilt" en "Lunet I". De rondleidingen duren ca. 1,5 uur.


 

Download wandelroute Rijnauwen

Download hier de wandelroute van de rondwandeling over landgoed Rhijnauwen van ongeveer 5 kilometer.  Theehuis Rhijnauwen is begin- en eindpunt van de wandeling.





 

Fortrijnauwen.nl ©

Contact